Οι άνδρες έχουν την τάση να είναι άπιστοι ακόμα και με τις πιο όμορφες γυναίκες. Πάρτε για παράδειγμα το σούπερ μοντέλο Κρίστι Μπρίνκλεϊ, το διαζύγιο της οποίας απασχόλησε στο παρελθόν τα αμερικανικά μίντια. Αυτό που εξέπληξε τους ‘κοινωνικούς σχολιαστές’ στις ΗΠΑ ήταν η ακατανόητη απιστία του πρώην συζύγου του μοντέλου, του αρχιτέκτονα Πίτερ Κουκ, με μια ασήμαντη 18άχρονη πωλήτρια.
Ο Κουκ πέρναγε ονειρεμένη ζωή σε πολυτελή σπίτια και κότερα, και οι προσωπικοί του λογαριασμοί ήταν πολλές φορές πληρωμένοι από την ίδια την Μπρίνκλεϊ, η περιουσία της οποίας υπολογίζεται στα 80 εκατομμύρια δολάρια. Ορισμένοι είπαν ότι ο άνθρωπος πρέπει να είναι τρελός για να απατήσει μια από τις πιο πλούσιες και σέξι γυναίκες της Αμερικής. Όμως, πρόκειται απλώς για το ‘φαινόμενο Κούλιτζ .
Τα ποντίκια
Το ‘φαινόμενο Κούλιτζ’ (Coolidge effect) παρατηρήθηκε για πρώτη φορά σε ποντίκια στη δεκαετία του 1950. Οι ερευνητές έβαλαν ένα αρσενικό ποντίκι στο κλουβί μαζί με 4-5 θηλυκά που βρίσκονταν σε οίστρο και δεν άργησαν να καταγράψουν μια φρενίτιδα συνουσιών. Σταδιακά βέβαια, η επιθυμία του αρσενικού ποντικιού για σεξ μειωνόταν και μετά από δύο μέρες, εξανεμίστηκε εντελώς, παρότι τα θηλυκά ποντίκια συνέχιζαν να στέλνουν μηνύματα ‘διαθεσιμότητας’.
Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι το αρσενικό ποντίκι είχε εξαντληθεί αλλά όταν πρόσθεσαν στο κλουβί καινούργια θηλυκά, παρατήρησαν με μεγάλη έκπληξη ότι ξαναβρήκε το ερωτικό του σφρίγος. Άρχισε ένας δεύτερος κύκλος σεξουαλικής φρενίτιδας αλλά μόνο με τα καινούργια θηλυκά. Το αρσενικό ποντίκι θυμόταν ποια θηλυκά είχε ‘εξυπηρετήσει’ και τα απέφευγε συστηματικά. Το πείραμα επαναλήφθηκε πολλές φορές και πάντα το αρσενικά ποντίκια έκαναν σεξ μόνο με τα νεοεισερχόμενα στο κλουβί θηλυκά.
Το φαινόμενο αυτό, δηλαδή το αρσενικό να αποφεύγει τα θηλυκά με τα οποία έχει ήδη κάνει σεξ και να αναζητά καινούργια, ισχύει σε πολλά είδη ζώων, π.χ. φίδια, ακρίδες, κριάρια, ταύρους κλπ. και βαπτίστηκε ‘φαινόμενο Κουλιτζ’ από ένα περιστατικό σχετικά με τον Κάλβιν Κούλιτζ, τον 30ό πρόεδρο των ΗΠΑ.
Το ανέκδοτο με τον Κούλιτζ
Στη δεκαετία του 1920, ο Αμερικανός πρόεδρος Κούλιτζ επισκέφθηκε με τη γυναίκα του μια κρατική φάρμα. Το ζεύγος είχε ξεναγηθεί χωριστά, με μια μικρή χρονική διαφορά. Όταν η κυρία Κούλιτζ πέρασε μπροστά από ένα κοτέτσι ρώτησε τον ξεναγό αν ο κόκορας εκτελεί τα ‘καθήκοντά’ του καθημερινά. «Πολλές φορές την ημέρα, κυρία», ήταν η απάντηση του ξεναγού. «Παρακαλώ, πείτε το αυτό στον κύριο Κούλιτζ», είπε η πρώτη κυρία των ΗΠΑ. Όταν πέρασε ο πρόεδρος από το ίδιο σημείο, ο ξεναγός του μετέφερε τα λόγια της συζύγου του. Αφού σκέφτηκε λίγο, ο Αμερικανός πρόεδρος ρώτησε: «Με την ίδια κότα κάθε φορά;» «Όχι, με άλλη κότα κάθε φορά, κύριε», απάντησε ο ξεναγός. «Παρακαλώ, πείτε το αυτό στην κυρία Κουλιτζ», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Οι βιολόγοι πιστεύουν ότι το φαινόμενο Κούλιτζ εμφανίστηκε πριν από εκατομμύρια χρόνια όταν τα αρσενικά ανέπτυξαν μια στρατηγική να γονιμοποιούν όσο το δυνατόν περισσότερα θηλυκά. Αυτό τότε ίσως να ήταν ζωτικής σημασίας για την επιβίωση των ειδών. Όπως και να έχει, το νέο χαρακτηριστικό συνεισέφερε στη δημιουργία περισσότερων απογόνων και κληρονομήθηκε στα μετέπειτα είδη. Η στρατηγική αυτή ρυθμίζεται υποσυνείδητα από ένα αρχαίο μέρος του εγκεφάλου, το λιμπικό σύστημα όπου ανήκει ο υποθάλαμος ο οποίος συμμετέχει σε πολλές βασικές λειτουργίες όπως είναι ο έλεγχος της πείνας, της δίψας, του ύπνου, της θερμοκρασίας, του σεξ, της μνήμης και των συναισθημάτων.
Τεστοστερόνη και ντοπαμίνη
Πιστεύεται πως όχι μόνο τα αρσενικά ζώα αλλά και ο άνδρας διαθέτει αυτόν τον πρωτόγονο προγραμματισμό και μάλιστα σε σημαντικό βαθμό.
Πράγματι, ο άνδρας, ακόμα και αν είναι ευχαριστημένος με τη μόνιμη σχέση του, εκδηλώνει συχνά την επιθυμία για καινούργιο ερωτικό ταίρι. Αντίθετα, οι γυναίκες φαίνεται πως είναι αρκετά πιο δεκτικές στο να κάνουν σεξ με τον ίδιο άνδρα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Είναι γνωστό ότι στον άντρα παρατηρείται μια ραγδαία μείωση στην παραγωγή της τεστοστερόνης όταν η ερωτική σύντροφος παραμένει η ίδια επί μακρόν. Αυτός είναι ένας λόγος που η επιθυμία του άντρα για σεξ στη διάρκεια του γάμου πέφτει σημαντικά ενώ της γυναίκας πέφτει λιγότερο ή μπορεί και να ανεβαίνει μέχρι την εμμηνόπαυση (οπότε ένα σημαντικό ποσοστό των γυναικών καθίσταται “ανενεργό” λόγω της γυναικείας βιολογίας).
Οι έρευνες δείχνουν ότι το σεξ με την ίδια γυναίκα, μετά από κάποια χρονική περίοδο, δεν προκαλεί στον άνδρα σημαντική έκκριση ντοπαμίνης, της βασικής ορμόνη της ευχαρίστησης. Ύστερα από μερικά χρόνια γάμου, η ντοπαμίνη μπορεί να ανέβει μόνο όταν ο άντρας βρει καινούργια γυναίκα, κι ας είναι λιγότερο εμφανίσιμη από τη σύζυγο. Συχνά μάλιστα, όταν η σύζυγος ανακαλύπτει με ποια γυναίκα την απατούσε ο άντρας της, δυσκολεύεται να πιστέψει ότι είναι τόσο κακόγουστος. Αυτό συμβαίνει διότι η ποικιλία για τον άντρα είναι από μόνη της ένα δυνατό αφροδισιακό υπακούοντας στη λογική του ρητού που λέει, “η πιο ωραία γυναίκα είναι αυτή που δεν έχεις δοκιμάσει”. Αυτό συμβαίνει διότι η ντοπαμίνη δεν είναι ακριβώς το χημικό της ευχαρίστησης αλλά της ευχάριστης έκπληξης και του συναρπαστικού μέλλοντος. Τα χημικά της “εδώ και τώρα” ευχαρίστησης είναι η σεροτονίνη, η ωκυτοκίνη και η βαζοπρεσίνη τα οποία υποσκάπτουν την ντοπαμίνη και κατ’ επέκταση τη συναρπαστικότητα της σχέσης κάνοντας μια γυναίκα να μοιάζει βαρετή απλά και μόνο λόγω μακροχρόνιας γνωριμίας. Η αντρική βιολογία κάνει τη μόνιμη σύντροφο να μοιάζει με βραστό κουνουπίδι και την ερωμένη με μπριζόλα στα κάρβουνα.
Βέβαια, η επιθυμία για ανανέωση δεν υπάρχει μόνο στις ερωτικές σχέσεις, αλλά σ’ ολόκληρο το εύρος ζωής και αναφέρεται στην ψυχολογία με τον όρο “νεοφιλία”. Πραγματικά, τίποτα δεν ‘καθαρίζει’ περισσότερο το μυαλό από το καινούργιο. Όλοι θέλουμε να κάνουμε ταξίδια σε νέα μέρη, οι γυναίκες αρέσκονται ιδιαίτερα στο να αλλάζουν την εμφάνισή τους και τα παιδιά θέλουν διαρκώς καινούργια παιγνίδια. Έτσι και ο άνδρας, νιώθει έντονα την επιθυμία για αλλαγή ερωτικού συντρόφου ρυθμισμένος από το φαινόμενο Κούλιτζ το οποίο μπορεί να διαλύσει ακόμα και τον καλύτερο γάμο. Δυστυχώς, ο άνδρας δεν μπορεί να αλλάξει τη βιολογία του, ωστόσο, μπορεί να προφυλαχθεί από κάτι άλλο που τον οδηγήσει σε απιστία, το φαινόμενο Ντιντερό.